Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podzielił stanowisko Rzecznika Praw Pacjenta, zgodnie z którym wypełnienie przez pacjenta ankiety online (formularza) nie jest równoznaczne z przeprowadzeniem u niego badania [por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 29 maja 2024 r., sygn. akt: V SA/Wa 2671/23]. Wyrok WSA ma bardzo istotne znaczenie w kontekście działania tzw. „receptomatów”. Przesądza m.in. o tym, że zorganizowanie procesu udzielania świadczeń zdrowotnych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności, w sposób dopuszczający orzeczenie przez lekarza o stanie zdrowia pacjenta i zaordynowanie leków dostępnych na receptę (wystawienie e-recepty), bez zbadania pacjenta, wpisuje się w definicję praktyki naruszającej zbiorowe prawa […]
Kategoria: prawa pacjenta
Stanowisko WSA: Ankieta online nie jest badaniem pacjenta i nie może stanowić podstawy orzekania o stanie zdrowia!
29 sierpnia 2024 | Aleksandra Kołodzińska
Monitoring wizyjny w zakładzie leczniczym: RPO wystąpił do Ministra Zdrowia.
5 lipca 2024 | Lidia Mucha
Nowelizacja ustawy o działalności leczniczej [1], obowiązująca od 6 września 2023 r. [2], poszerzyła możliwość stosowania monitoringu wizyjnego w pomieszczeniach niektórych podmiotów wykonujących działalność leczniczą, w których udzielane są świadczenia zdrowotne. W odpowiedzi na zmianę przepisów, jak i ich praktyczne stosowanie, do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi pacjentów, których zdaniem nowe przepisy nadmiernie ingerują w prawo do prywatności oraz ochronę danych osobowych. Z tych względów, Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Zdrowia, nakreślając wątpliwości prawne co do ww. przepisów [3]. Aktualny stan prawny. O monitoringu wizyjnym w działalności leczniczej pisaliśmy już wcześniej <LINK>. Wówczas, zgodnie z przepisami obowiązującymi przed […]
Lekarz a zdjęcia pacjenta – czy można je publikować?
20 lutego 2024 | Aleksandra Kołodzińska
Dynamiczny rozwój i wzrastająca popularność mediów społecznościowych sprzyja publikacji coraz większej ilości zdjęć, obrazujących różne sfery życia. Coraz częściej w Sieci spotkać można zdjęcia pacjentów wykonane przez lekarzy, w tym tzw. zdjęcia „przed i po” – tj. obrazujące efekty leczenia. Utrwalenie rezultatów i postępów leczenia ma szczególne znaczenie w przypadku świadczeń mających na celu przywracanie lub poprawę fizycznego, psychicznego i społecznego samopoczucia pacjenta, poprzez polepszenie jego wyglądu. Dokumentacja fotograficzna umożliwia pacjentowi dokonanie oceny wizualnych skutków wykonanego zabiegu, dla lekarza stanowi zaś swego rodzaju „wizytówkę”, mającą poświadczyć jakość wykonywanych przez niego usług. Praktyką, którą można zaobserwować od jakiegoś czasu, jest publikowanie […]
Tajemnica lekarska a proces cywilny – czy lekarz może zeznawać w sądzie?
29 listopada 2023 | Klinika według prawnika
Od Redakcji: Drodzy Czytelnicy, autorką tekstu jest Maja Szczepaniak, która dołączyła do zespołu redaktorów naszego bloga. Tajemnica zawodowa jest nieodzownym elementem profesji lekarskiej i jednym z najważniejszych obowiązków lekarza, stanowi swoistą podstawę wzajemnego zaufania w relacji z pacjentem. W obliczu korzystania z instrumentów dochodzenia roszczeń związanych z błędami w leczeniu nastręczać może jednak wątpliwości. Proces cywilny toczy się według własnych, kodeksowych zasad, które – jak się okazuje – nie korespondują w pełni z przepisami regulującymi wykonywanie ww. zawodu. Skoro bowiem w procesie cywilnym, sąd może wezwać praktycznie każdego (w tym lekarza) jako świadka, nasuwa się pytanie, czy tajemnica lekarska zawsze […]
Kto decyduje o udzieleniu świadczenia zdrowotnego? – Czyli o zgodzie pacjenta w procesie leczenia.
31 października 2023 | Klinika według prawnika
Od Redakcji: Drodzy Czytelnicy, autorką tekstu jest Maja Szczepaniak, która dołączyła do zespołu redaktorów naszego bloga. Co do zasady, do udzielenia świadczenia zdrowotnego wymagana jest uprzednia zgoda pacjenta. Reguła konieczności wyrażenia uprzedniej zgody na świadczenie zdrowotne została ustanowiona (m.in.) w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (dalej: „ustawa”) i stanowi ona jedno z najważniejszych uprawnień przysługujących pacjentowi. Zasada ta jest odzwierciedleniem autonomii pacjenta w decydowaniu o swoim zdrowiu, poprzez wybór metod leczenia oraz możliwość odmowy udzielenia świadczeń zdrowotnych. Zgoda „poinformowana” – czyli waga świadomości pacjenta. Prawo pacjenta do wyrażenia (albo odmowy) zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego jest nieodzownie […]
Dla kogo Fundusz Kompensacyjny Badań Klinicznych?
19 września 2023 | Klinika według prawnika
Od Redakcji: Drodzy Czytelnicy, autorką tekstu jest Maja Szczepaniak, która dołączyła do zespołu redaktorów naszego bloga. Na mocy ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o badaniach klinicznych produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz.U. 2023 poz. 605) – dalej: „ustawa” – z dniem 14 kwietnia 2023 r. utworzono Fundusz Kompensacyjny Badań Klinicznych (dalej jako: „Fundusz”). Jest to państwowy fundusz celowy, którego dysponentem jest Rzecznik Praw Pacjenta (dalej także: „Rzecznik” lub „RPP”). Fundusz ma na celu zapewnienie naprawienia szkody, doznanej wskutek udziału w badaniach klinicznych uczestnikom tych badań oraz ich rodzinom. Ustawodawca zakłada, że będzie to szybka i prosta droga dochodzenia […]
Możliwe konsekwencje dla administratora w związku z ujawnieniem wrażliwych danych osobowych bez podstawy prawnej: analiza na tle sprawy ujawnienia danych z systemu e-Zdrowie
30 sierpnia 2023 | Klinika według prawnika
Od Redakcji: Drodzy Czytelnicy, dziś na naszym blogu prezentujemy gościnnie tekst autorstwa Mec. Aleksandry Ziętek, współpracującej na stałe z naszymi zaprzyjaźnionymi blogami: I law it & RODO oraz Labor-atorium prawa pracy. Zgodnie z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych osobowych (RODO) Administrator Danych Osobowych (ADO) ma obowiązek przestrzegania zasad ochrony danych osobowych, w tym zachowania ich poufności oraz niedopuszczenia do ich nieuprawnionego ujawniania. RODO wprowadziło standardy w zakresie ochrony prywatności w Unii Europejskiej, a także wpłynęło na wiele aspektów przetwarzania, w tym gromadzenia i przechowywania informacji. Jednym z kluczowych obowiązków ADO jest zagwarantowanie, że dane osobowe, które przetwarza, są odpowiednio zabezpieczone […]
Pacjent musi znać cenę świadczenia zdrowotnego!
19 sierpnia 2023 | Lidia Mucha
Stosunkowo częstym zjawiskiem jest to, że pacjent o koszcie danego zabiegu dowiaduje się dopiero po jego wykonaniu. Taka praktyka jest jednakże sprzeczna z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Jakie obowiązki leżą zatem po stronie podmiotu leczniczego w tym przedmiocie? Obowiązek informowania o kosztach w świetle przepisów. Z treści przepisów ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, należy wysunąć wniosek, iż jeżeli podmiot leczniczy pobiera częściowo lub w całości opłaty z tytułu wykonywanych świadczeń zdrowotnych, ma on obowiązek podać do wiadomości pacjentów aktualne ceny realizowanych przez siebie świadczeń zdrowotnych – co do zasady – poprzez ich wywieszenie w […]
Czy dokumentacja medyczna to „tylko” dokumenty?
23 lipca 2023 | Karolina Sasanowicz
Dokumentacja medyczna jest jednym z najważniejszych elementów związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych. Podmioty wykonujące działalność leczniczą oraz osoby wykonujące zawody medyczne są zobowiązane do jej bieżącego i rzetelnego prowadzenia, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Dane zawarte w dokumentacji medycznej są objęte tajemnicą lekarską, a ponadto – częściowo, jako wrażliwe z punktu widzenia zasad ochrony danych osobowych – podlegają dodatkowej, szczególnej ochronie, co oznacza, że są chronione niejako „podwójnie”. Prawo dostępu do dokumentacji medycznej stanowi jedno z gwarantowanych ustawowo praw pacjenta. Niezależnie od powyższego, dokumentacja medyczna jest też oczywiście kluczowa dla zapewnienia należytej opieki nad pacjentem i odgrywa niebagatelną rolę w […]
Stanowisko NSA: Monitoring na sali operacyjnej bez zgody pacjenta narusza prawa pacjenta!
7 lipca 2023 | Lidia Mucha
Stosunkowo niedawno Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził wniosek, który wynikał z ugruntowanego już orzecznictwa, że wyraźna i świadoma zgoda pacjenta na monitorowanie realizacji świadczenia zdrowotnego jest konieczna [por. Wyrok NSA z 23 maja 2023r., sygn. akt: II OSK 1761/20]. Wydany przez NSA wyrok ma jednakże bardzo istotne znaczenie także z innych względów: podkreśla i potęguje znaczenie niezbędności takiej zgody oraz potwierdza prawidłowość wyroków zapadłych w innych, podobnych sprawach. Przesądza także o tym, iż brak wyraźnej i świadomej zgody pacjenta na objęcie systemem rejestracji monitoringu wizyjnego przebiegu udzielanego świadczenia zdrowotnego, stanowi naruszenie zbiorowych praw pacjentów do poszanowania intymności i godności, a stała […]