Dotyczy: ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
Teza: Do ustalania wysokości wynagrodzenia należnego świadczeniodawcy, który zawarł umowę o udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej, za świadczenie ponadlimitowe wykonane w stanie nagłym nie ma zastosowania art. 19 ust. 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1510 ze zm.). W takim wypadku wynagrodzenie ustala się w wysokości świadczenia uzyskiwanego na podstawie umowy.
Znaczenie: Uchwała Składu Siedmiu Sędziów sędziów Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2019 r. została podjęta w odpowiedzi na pytanie prawne przedstawione przez SN do rozstrzygnięcia powiększonemu składowi tego Sądu, którego przedmiotem było ustalenie czy art. 19 ust. 4 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych ma zastosowanie do ustalenia wysokości wynagrodzenia należnego świadczeniodawcy, który zawarł umowę o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej, za świadczenia ponadlimitowe wykonane w stanach nagłych.
Sąd Najwyższy wskazał, że przedmiotem umowy zawieranej z NFZ są świadczenia zdrowotne. Podmiot, który zawarł umowę o świadczenia zdrowotne, wykonuje je także wtedy, gdy działa ponad limitem, a wykonuje je w celu ratowania życia i zdrowia. Jest obowiązany do takiego standardu świadczeń jakich udziela wszystkim innym pacjentom „w limicie”, bo tego oczekuje ustawodawca. W ocenie SN, mając na uwadze, że cena za świadczenia została ustalona racjonalnie (dotyczy wydatkowania pieniędzy publicznych, reżim zamówień publicznych), należy przyjąć, że i te świadczenia ratujące życie ponad limit powinny być wynagradzane tak jak identyczne świadczenia wykonane w granicach limitu ustawowego. SN zwrócił uwagę, że NFZ jest podmiotem, który organizuje wykonywanie pewnej sfery zadań publicznych, zadań państwa, które mają być zrealizowane na rzecz beneficjentów systemu – pacjentów, korzystających z usług świadczonych przez zakłady opieki zdrowotnej. Poziom usług powinien być ustalony z uwzględnieniem tego, na co ten system stać. Niemniej jednak, gdy mamy do czynienia ze świadczeniami ratującymi życie i zabezpieczającymi przed rozstrojem zdrowia, to one w systemie mają pierwszeństwo i muszą być wykonane. Jednocześnie świadczeniodawcy bezpośrednio wykonujący świadczenia opieki zdrowotnej na rzecz beneficjentów mają podstawy do oczekiwania wynagrodzenia. W ocenie Sądu Najwyższego standardy konstytucyjne wymagają, żeby w zapłatę wynagrodzenia za świadczenia udzielone w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia zaangażowane zostały środki publiczne, gdyż na świadczeniodawcę nie może być przerzucone całe ryzyko gospodarcze wiążące się z wypełnianiem obowiązku ustawowego.
Sąd Najwyższy wskazał, że „umowne reguły spełnienia na rzecz beneficjenta systemu świadczenia opieki zdrowotnej nie odnoszą się wyłącznie do sfery wykonania usługi zdrowotnej przez świadczeniodawcę, ale także do jej rozliczenia przez Narodowy Fundusz Zdrowia, ponieważ tak jak obowiązek udzielania takiego świadczenia wyprzedza obowiązek udzielenia innych świadczeń zdrowotnych, tak obowiązek zapłaty za nie wynagrodzenia wyprzedza ograniczenia finansowe wynikające z umowy.”
żródło: Sąd Najwyższy, komunikat o sprawie
Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa oraz ma charakter wyłącznie informacyjny. Stanowi wyraz poglądów jego autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.
